"М.Тулий Цицерон "IN Q. CAECILIVM ORATIO QVAE DIVINATIO DICITVR" (лат.)" - читать интересную книгу автора

facere non possum.
[37] De te, Caecili,--iam mehercule hoc extra hanc contentionem
certamenque nostrum familiariter tecum loquar,--tu ipse quem ad modum
existimes vide etiam atque etiam, et tu te collige, et qui sis et quid
facere possis considera.
Putasne te posse de maximis acerbissimisque rebus, cum causam sociorum
fortunasque provinciae, ius populi Romani, gravitatem iudici legumque
susceperis, tot res tam gravis, tam varias voce, memoria, consilio,
ingenio sustinere?
[38] Putasne te posse quae C. Verres in quaestura, quae in legatione,
quae in praetura, quae Romae, quae in Italia, quae in Achaia, Asia
Pamphyliaque peccarit, ea, quem ad modum locis temporibusque divisa sint,
sic criminibus et oratione distinguere? Putasne posse, id quod in eius
modi reo maxime necessarium est, facere ut, quae ille libidinose, quae
nefarie, quae crudeliter fecerit, ea aeque acerba et indigna videantur
esse his qui audient atque illis visa sunt qui senserunt?
[39] Magna sunt ea quae dico, mihi crede; noli haec contemnere.
Dicenda, demonstranda, explicanda sunt omnia, causa non solum exponenda,
sed etiam graviter copioseque agenda est; perficiendum est, si quid agere
aut proficere vis, ut homines te non solum audiant, verum etiam libenter
studioseque audiant.
In quo si te multum natura adiuvaret, si optimis a pueritia disciplinis
atque artibus studuisses et in his elaborasses, si litteras Graecas
Athenis non Lilybaei, Latinas Romae non in Sicilia didicisses, tamen esset
magnum tantam causam, tam exspectatam, et diligentia consequi et memoria
complecti et oratione expromere et voce ac viribus sustinere.
[40] Fortasse dices: 'Quid ergo? haec in te sunt omnia?' Vtinam quidem
essent!
verum tamen ut esse possent magno studio mihi a pueritia est
elaboratum. Quodsi ego haec propter magnitudinem rerum ac difficultatem
adsequi non potui, qui in omni vita nihil aliud egi, quam longe tu te ab
his rebus abesse arbitrare, quas non modo antea numquam cogitasti, sed ne
nunc quidem, cum in eas ingrederis, quae et quantae sint suspicari potes?
[41] Ego qui, sicut omnes sciunt, in foro iudiciisque ita verser ut
eiusdem aetatis aut nemo aut pauci pluris causas defenderint, et qui omne
tempus quod mihi ab amicorum negotiis datur in his studiis laboribusque
consumam, quo paratior ad usum forensem promptiorque esse possim, tamen
ita mihi deos velim propitios ut, cum illius mihi temporis venit in mentem
quo die citato reo mihi dicendum sit, non solum commoveor animo, sed etiam
toto corpore perhorresco.
[42] Iam nunc mente et cogitatione prospicio quae tum studia hominum,
qui concursus futuri sint, quantam exspectationem magnitudo iudici sit
adlatura, quantam auditorum multitudinem infamia C. Verris concitatura,
quantam denique audientiam orationi meae improbitas illius factura sit.
Quae cum cogito, iam nunc timeo quidnam pro offensione hominum, qui illi
inimici infensique sunt, et exspectatione omnium et magnitudine rerum
dignum eloqui possim.
[43] Tu horum nihil metuis, nihil cogitas, nihil laboras: si quid ex
vetere aliqua oratione, 'Iovem ego Optimum Maximum,' aut 'Vellem, si fieri
potuisset, iudices,' aut aliquid eius modi ediscere potueris, praeclare te